Vorig jaar in Maart beschreef ik de oogst van Paardenbloemen. Ik heb er wijn van gemaakt die ik in Oktober heb gebotteld. Hij is overheerlijk geworden. En aangezien de paardenbloemen binnenkort weer gaan bloeien wil ik jullie het recept niet onthouden.
De Oogst
Als de paardenbloemen bloeien, ga er dan met een emmertje op uit.
Paardebloemen pluk je het beste rond het middaguur. Liefst pluk je ze op een plek waar geen honden worden uitgelaten om voor de hand liggende redenen. Als je ze in de ochtend plukt dan zitten ze onder de dauw en kunnen ze in je emmer gaan rotten. Als je ze s'avonds plukt dan beginnen veel bloemen al weer dicht te gaan, en dan kun je ze niet oogsten. Het beste is dus inderdaad rond het middaguur (van 11 tot 4 uur) want dan is de dauw verdampt, en zijn de rijpe bloemen helemaal open. Let er op dat je alleen rijpe bloemen plukt. Je herkent de rijpe bloemen aan het feit dat ze helemaal open zijn. De onrijpe bloemen hebben in het midden nog een compacte kern.
Een rijpe paardenbloem.
Om wijn te maken gebruiken we alleen de gele bloemplaadjes. Als er veel groene delen in je most terechtkomen dan zal de wijn een bittere smaak krijgen. Deze smaak zal op den duur wel verdwijnen, maar dan moet je wijn erg lang rijpen. Ik wil niet zo lang wachten en volgend jaar kunnen gaan drinken. Dus pluk ik alleen de gele bloemblaadjes.
Het beste gaat dat door de bloem tussen de vingers van een hand samen te knijpen en met de andere hand de blaadjes met een draaiende beweging los te scheuren. Een beetje handigheid is hier vereist maar dat leer je snel genoeg.
Paardenbloemen plukken is zwaar werk. Je staat de hele tijd gebukt en vaak in het volle zonlicht. Denk dus aan je rug. Je oogst is dan ook niet zo heel groot op een dag.
Aangezien ik werk ben ik s'avonds pas om half zeven thuis. Ik ga dan meteen op pad en pluk zo veel als ik kan. Het is niet de beste tijd om te plukken, maar dat is niet anders. Het gaat het beste door hele bloemen te plukken en ze thuis pas te verwerken.
Maar thuisgekomen zullen de onderste bloemen in de emmer zijn dichtgegaan. Dan zijn de gele blaadjes bijna niet meer met de hand te verwijderen.
Je ze dan met een schaar afknippen zoals de foto laat zien. Ook nu weer er op letten zo min mogelijk groen mee af te knippen.
Ik had vorig jaar 25 liter gemaakt en dat wil ik dit jaar weer doen. Maar je kunt nooit op een dag of avond genoeg bloemen oogsten om een dergelijke grote hoeveelheid wijn mee te maken. Dus moet je ze bewaren tot je genoeg hebt.
Bewaren
Aangezien je nooit genoeg kunt plukken op een avond of zelfs op een dag (tenzij de hele familie mee werkt) moeten we de bloemen dus bewaren tot we genoeg hebben om wijn mee te maken.
Doe de gele blaadjes in een maatbeker en druk ze zachtjes aan. Weeg daarna deze afgemeten hoeveelheid. Je zult zien dat 1 liter ongeveer 75 gram weegt.
Ik meet de bloemen per 150 tot 170 gram af (2 liter bloemblaadjes) en doe dat in een ziplock zakje. Goed aandrukken, dan neemt het weinig ruimte in. Het zakje kan dan de vriezer in. Zo weet ik dat als ik een zakje uit de vriezer haal, ik altijd 2 liter paardenbloemen heb.
Ik pluk er zo veel mogelijk aangezien je ze lang in de vriezer kunt bewaren, en ze zo kan gebruiken wanneer het jou het beste uitkomt.
Het recept.
Het recept is voor 25 liter. Maak je 10 liter dan deel je alle ingredienten door 2.5. Maak je 5 liter dan deel je alles door 5.
Al met al zijn er verschillende handelingen nodig die zich over 16 dagen uitspreiden. Maak deze wijn dus niet als je tussendoor op vakantie gaat.
Ingredienten:
- Giststarter (1 liter appelsap, suiker, voedingszout)
- 24 liter paardenbloemen
- Suiker 5,6 kilo
- 3 kilo bananen
- 10 citroenen
- 6 sinaasappels
- 150 gram zuur gemengd zijnde
- 45 gram wijnsteenzuur
- 48 gram citroenzuur
- 26 gram appelzuur
- 30 gram gistvoeding
- Pecto enzymen
- Tannine (wit) in poedervorm of
een zakje sterke zwarte thee
Extra nodig: nylonkousen.
De eerste dag:
Als eerste maak je een giststarter met 1 liter applesap, 140 gram suiker en 2 gram voedingszout. Volg het recept dat je in de maand augustus van 2007 vindt in het archief aan de rechterkant.
Daarnaast maak je 1 liter bananensap gemaakt met de stoom extractor. Heb je geen stoom extractor kook dan 3 kilo bananen in 1 liter water. Het warme sap bewaar je in flessen.
Dan nemen we 12 zip-lock zakjes paardenbloemen. Je kunt de bloemen meteen in de gistingston doen en ze er later in het proces met een emmer-zeef uitzeven.
Ik vindt het handiger om de paardenbloemen in nylonkousen te doen. Dan hoef je later niet te zeven.
De inhoud van de 12 zip-lock zakjes gingen net in 2 benen van een nylonkous.
De nylonkousen gaan in de gistingston en daar gieten we 20 liter kokend water overheen. Als het water is afgekoeld doen we de pecto-enzymen erbij.
Op dit moment vraag je je af of je wel goed bezig bent. De ton bevat nu een bruine drab die stinkt naar gekookte spinazie of gekookt gras. Maar heb vertrouwen. Dit gaat veranderen.........
Drie dagen lang duwen we minstens 2 keer per dag met een aardappel-puree stamper-de nylonkousen onder, en drukken er goed op zodat alle sap zich goed mengt in de ton.
De vierde dag
Begin met 4 kilo suiker in 2 liter water te koken.
Terwijl dat staat af te koelen vis je de nylonkousen uit de ton en pers je ze met de hand goed uit.
Pers de sinaasappels en citroenen uit en doe het sap bij de most. Voeg ook het bananensap toe.
In het afgekoelde suikerwater los je nu je zuur op en ook de gistvoeding.
Dit meng je dan door de most. Tevens voeg je 2 gram sulfiet toe.
Als de temperatuur van de most rond de 25 graden is voeg je de giststarter toe.
Dek je gistington af met een doek, vastgezet met elastiek.
De most moet de volgende dag flink aan het gisten zijn. De geur zal dan ook heel anders zijn. Het ruikt niet meer naar gekookt gras maar ondefinieerbaar, maar wel beter.
De negende dag.
Tijd voor de laatste stappen.
Kook 1 liter water en los daar de laatste 1,6 kilo suiker in op. Als het suikerwater begint af te koelen los je hier nog 1 theelepel gistvoeding in op.
Doe het suikerwater in een gistingsfles en hevel de most vanuit de ton naar de fles toe. Houdt de monding van de hevelslang boven in de mond van de fles zodat de most goed in de fles kletterd en er nog 1 keer flink zuurstof wordt toegevoegd.
De zestiende dag
Dit is de tweede week dat de wijn staat te gisten. Voeg nu 2 gram tannine aan je wijn toe. De tanninepoeder zal eerst samenklonteren maar na een nachtje zal hij in de wijn oplossen. De tannine zal goed opgenomen worden omdat er al veel alcohol in de wijn zit.
Heb je geen tannine of kun je er niet aankomen, laat dan een paar zakjes zwarte niet-geparfumeerde thee een dag in je most meetrekken.
Een aantal weken later.
De wijn zal nu uitgegist zijn. Hevel de wijn van het sediment af.
De wijn zal langzaamaan beginnen te klaren.
Een aantal maanden later.
De wijn zal nu helemaal helder zijn en kan gebotteld worden.Hij moet nu rijpen en is volgend jaar rond de paardenbloemen-oogsttijd klaar om te drinken.
Luc Volders
Copyright 2008
Geen deel van deze publicatie mag worden overgenomen
in welke vorm dan ook (web-pagina's, forums of gedrukte tekst)
zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de
auteur.
Last year in March I harvested dandelions. I made wine from these which was bottled in Oktober. It is really delicious. As the dandelions will blossom again in the near future I will not keep the recipe from you.
Harvesting
When the dandelions are blossoming go out with a bucket.
Dandelions are best picked around mid-day. Preferably picked at a site were no dogs are walked for the obvious reasons. If you pick them in the morning hours there will be dew on them, and that may cause them to rot in your bucket. When picked in the evening the flowers might close. So best is middays from 11 to 4 then the dew will have evaporated and the flowers are open full. Pick only the absolute ripe ones. You will recognise them by the fact that they are completely open. The ones that are not ready for picking will have a compact center.
A dandelion ripe for the picking.
To make wine we only use the yellow petals. If a lot of green parts netre the must, the wine will become bitter. This bitterness will vanish in due time, but the wine has to age a very long time for this. I want to drink my wine next year so only pick the yellow petals.
Picking the petals is best done by holding the flower between the fingers of one hand and rip off the petals with a turning movement. Some practice is needed but you will learn soon enough.
Picking dandelions is a heavy job. Your back will be bent and you will be in full sunlight all the time. So be carefull. Therefore you will not harvest a lot during a day.
As I have a daytime job, most days I arrive at home at half past six. Not the best time to start harvesting. I start picking dandelions right away and pick as many as possible. This is done best by picking the whole flower and process them at home. At home the flowers in the bottom of the bucket will have closed. The yellow petals are almost impossible to pick by hand at that time.
So best way to get the yellow petals is to cut the flower with a scissor like the photo shows. Again make sure as less as possible green parts are included.
Last year I made 25 liter and I plan to do so again this year. It is however impossible to harvest enough flowers in an evening to make such an amount of wine.
Storage
As you are unable to pick enough flowers in an evening or even a day (unless the whole family will co-operate) we will have to store the flowers until we have enough to make the wine.
So put a yellow petals in a measuring beaker and press slightly. next measure the amount. You will see that a liter will weigh about 75 grams.
So I measure 150 to 170 grams (a bit more as 2 liter petals) and put them in a zip-lock bag. Press well and it will occupy little space. The bag can be put right in the freezer. So any time a take a bag out of the freezer I know I have 2 liter dandelion petals.
I always pick as many dandelions as possible as you can store them for a long time in the freezer, and then can use them when it suits you best.
The recipe
The recipe is for 25 liter. When making 10 liter divide all ingredients by 2.5. When making 5 liter divide everything by 5. All in all the winemaking actions are spread over 16 days. So do not plan a holliday when making this wine.
Ingredients:
- Yeast starter (1 liter apple juice, 140 gram sugar, nutrient)
- 24 liter dandelion petals
- 5,6 kilo sugar
- 3 kilo bananas
- 10 lemons
- 6 oranges
- mixed acid being
- 45 gram tartaric acid
- 48 gram citric acid
- 26 gram malic acid
- 30 grams yeast nutrient
- Pectic enzyme
- White tannin or
some strong tea
Extra needed: nylon stockings.
Day one:
Make a yeast starter using 1 liter apple juice, 140 gram sugar and 2 gram yeast nutrient. Make it like the recipe on this blog in the august 2007 entry in the archive on the right.
Also make 1 liter banana juice with the steam extractor. When you do not own a steam extractor boil 3 kilo bananas in 1 liter water. Save the warm juice in bottles.
Now we take 12 zip-lock bags dandelion petals from the freezer. You can put the petals in the fermenter and remove them later on in the process with a sieve or bucket sieve.
I prefer putting the petals in nylon stockings. This way you do not have to sieve later on.
The 12 zip-lock bags of petals just fitted the 2 legs of a nylon stocking.
Now the stuffed stockings are put in the primary and we pour 20 liter boiling water over it. When the water has cooled down we add pectic enzymes.
At this moment you might wonder if you are not becoming a lunatic. The primary now contains a brown sewer like fluid which smells like bopiled grass or spinache.
But have faith. This will change ...................
For three days we press and submerge the stockings with a potatoe masher so all the juice will mingle well.
Day four
Start with boiling 4 kilo sugar in 2 liter water.
While this is cooling down we take the stockings from the primary and press all the juice out with your hands.
Now press the oranges and lemons and add them to the must. Also add the banana juice.
Dissolve the acid and the nutrients in the cooled down sugar syrup. Add it to the must and mix well. Add 2 grams sulphite.
When the temperature of the must has cooled down to 25 degrees (celsius) add the yeast starter.
Cover the primary with a cheesecloth and fixed with a rubber band.
Next day the must should ferment furious. The smell will have changed. It smells no longer like boiled spinache but like something undefined, a lot better.
Day nine
Time for the last steps.
Add 1,6 kilo sugar to 1 liter boiling water and let dissolve. When cooled down add 1 teaspoon nutrients.
Now add this syrup to a carboy and rack the must from the fermenter to the carboy. Keep the mouth of the hose in top of the carboy so the must will splash into the carboy and ads oxygen for the last time.
Day sixteen
This is the second week that the wine is fermenting. Add 2 grams tannin to the wine. It will lump at first but mix later on. The tannin will dissolve well because there will be enough alcohol in the wine by now.
When you have no tannin available add some bags of strong black tea to the must for a few days.
A few weeks later
The wine will have finished fermenting by now. Rack the wine from the sediment. It will start to clear slowly.
A few months later
The wine will now be christal clear and ready for bottling. It now has to age in the bottle and will be ready to drink next year at dandelion-harvesting time.Luc Volders
Copyright 2008
No part of this text or pictures may be used in other publications
(including web-pages, forums and printed text) without written permission
from the author.