Ik ben net een weekje terug van een drieweekse vakantie in Frankrijk. En ik had nooit in mijn stoutste dromen kunnen bedenken dat ik tijdens een vakantie wijn zou maken. En toch is dat nu net wat er gebeurde. En dan nog wel totaal overwacht en zonder dat ik ook maar IETS aan hulpmiddelen, ingredienten of materiaal tot mijn beschikking had. Ik moest dus improviseren, en dat maakte het allemaal des te spannender.
Het begon allemaal met mijn vlierbloesem obsessie.
Zoals ik in mijn vorige web-log verhaal schreef hoopte ik nog een grote partij vlierbloesem te oogsten en in te vriezen voordat ik op vakantie ging. Nou dat was niet gelukt. Ik kon nog een klein partijtje vlierbloesem oogsten. Het koude natte voorjaar had ervoor gezorgd dat de vlier pas laat in bloei stond. En die bloei begon natuurlijk net toen ik op vakantie ging. Heel erg jammer. Ik was vast van plan om dit jaar 90 liter overheerlijke vlierbloesemwijn te maken, en dat feest ging dus niet door. Ik was behoorlijk teleurgesteld omdat de 60 liter die ik vorig jaar had gemaakt helemaal op zijn.
En onderweg op vakantie begon de frustratie pas echt.
Bij de pompstations staan bij de kassa altijd rekken met snoep. En wat mijn onmiddelijke aandacht trok waren natuurlijk de snoepjes van Ricola met - jawel hoor - Vlierbloesem smaak.
Eerlijk gezegd smaken de snoepjes niet zoals ik de vlierbloesem smaak gewend ben, maar vooruit de kiem voor een echte frustratie was gelegd.
Op vakantie in het buitenland ga ik graag boodschappen doen. De Franse Supermarkten zijn een genot om rond te kijken, het assortiment is enorm, en er zijn altijd wel nieuwe dingen te ontdekken waar je wijn van of mee kunt maken.
Zo kocht ik in 2007 in Frankrijk voor heel weinig geld gedroogde abrikozen. Daar heb ik een lekkere wijn mee gemaakt (klik hier voor het recept). Ik heb erover gedacht om weer gedroogde abrikozen mee te nemen, maar ik heb nog zo veel verschillende ingredienten staan dat ik dat deze keer maar voorbij liet gaan.
Zo kwamen we in de Supermarkten bij de camping waar wij verbleven siroop tegen.
Jawel vlierbloesem siroop !!!! Meer als 6 euro per fles. Dat koop je dus niet als je weet dat het heel eenvoudig is om de siroop zelf te maken (klik hier als je wil weten hoe je dat doet).
Maar goed, weer stak de vlierbloesem de draak met mij.
En toen stond er ook nog eens op de camping een enorme vlier vrolijk te bloeien.
De volle schermen geurden mij tegemoed.
Ik was het zat !! Ik ging wijnmaken !!! Vlierbloesem wijn, het lot en mijn eigen frustratie hadden het bepaald !!!
Maar hoe ?
Ik had natuurlijk niets bij me. Geen meters, geen DJ's, geen ingredienten, geen waterslot. Niets, alleen mijn kennis. Improviseren dus.
Te voet togen Els en ik van onze camping bij Florac naar de lokale supermarkt 1,5 kilometer verderop. Het was mooi weer dus een leuke wandeling lag in het verschiet.
In de Supermarkt vond ik alles wat ik nodig had. En we vingen de terugtocht aan.
Al snel bleek dat ik me wat verkeken had op het gewicht dat ik te torsen had. Twee flessen water van 5 liter gaan natuurlijk steeds zwaarder wegen naarmate je verder hebt gelopen........
En Els had natuurlijk leedvermaak. Ze verklaarde mij voor gek, om wijn te gaan maken op vakantie en weigerde natuurlijk om te helpen sjouwen.
Eigenlijk had ze natuurlijk gelijk, maar zij schildert toch ook op vakantie ???
Maar goed, op de camping aangekomen waren we (ik althans) moe maar voldaan.
Meteen ging ik de vlierbloesem oogsten. Ik gebruikte daar mijn eigen, waanzinnig relaxte, beproefde methode voor.
Ik pluk de hele schermen en doe ze in een plastic vuilniszak. Als alle schermen geplukt zijn bind ik de zak met een knoop dicht.
De volgende dag schud ik de zak flink voor een paar minuten lang, de bloesem valt dan van de schermen af.
Deze methode die je hier nog eens helemaal kunt nalezen, kost erg weinig moeite.
Improviseren.
Op deze foto zie je het overzicht van alles dat ik bij elkaar had gesprokkeld om de wijn te kunnen maken. Alles netjes opgesteld op onze campeertafel onder de luifel voor onze tent.
Een DJ had ik natuurlijk niet, maar daar gebruikte ik de 5-liter waterfles voor.
Suiker kon ik wel kopen. En om de zuurgraad op peil te brengen had ik een flesje citroensap gekocht.
Een filter had ik natuurlijk ook niet maar die kon geimproviseerd worden middels een paar nylonkousen die links vooraan op de foto staan.
Gist vond ik in de vorm van bakkergist.
Op de groentenafdeling van de supermarkt had ik een paar plastic zakjes die als verpakkingsmateriaal dienst doen mee genomen. Een plastic zakje met een elastiekje vormden mijn waterslot.
Ik was alleen de gistvoeding vergeten.
Aan de slag.
Ik begon met een deel van het water uit de 5 literfles te gieten. Ik zou ruimte nodig hebben om de suiker te kunnen toevoegen en wat ruimte voor als de gisting zou schuimen.
Ik had geen natuurlijk geen meet-apparatuur en moest dus op mijn kennis en intuitie vertrouwen.
Ooit in de toekomst zal ik jullie laten zien welke uiterst eenvoudige methode er is om je hydrometer te vervangen in dit soort situaties. Geduld, en blijf lezen....
De suiker berekening was echter heel eenvoudig.
Je hebt 18 gram suiker nodig voor 1% alcohol Voor 5 liter wijn van 11% heb je dan dus: 5 liter x 18 gram x 11% = 990 gram suiker nodig.
Als ik dus 1 kilo suiker aan het water zou toevoegen, zat ik aardig op schema.
Ik goot de suiker in de fles, deed de dop er weer op en schudde tot alle suiker goed was opgelost. Gelukkig is de Franse suiker wat fijner van structuur dan de onze en daardoor lostte hij makkelijk en snel op.
Vervolgens ging het flesje citroensap erbij.
Ik zat alleen nog met de gistvoeding in mijn maag. Hoe moest ik dat oplossen ???
We hadden nog wat fruitdrank van bosvruchten staan. Ik besloot daar een pakje van toe te voegen. Het zou de gist waarschijnlijk wel wat voeding geven om mee te starten, terwijl ik hier dan rustig even over kon nadenken.
Als laatste ging de gist erbij, en toen maar afwachten.
Zoals je op de foto ziet, sloeg de gisting al na een paar uren goed aan en had er zich een schuimlaag op de wijn gevormd.
Gistvoeding
De volgende dag kwam ik op een idee. Ik had namenlijk op de camping iets gezien......
Een kersenboom !!!
Maar net zoals de vlier in Nederland waren de kersen hier natuurlijk nog niet allemaal volledig rijp.
Als dat wel het geval was geweest had ik waarschijnlijk niet kunnen nalaten ook nog kersenwijn te maken.......
Niet allemaal rijp wil niet zeggen dat ik er niet een paar kon plukken, en dat deed ik ook. Een bakje vol. Daar had ik mijn gistvoeding !!!!
De kersen werden ontpit en in stukjes gesneden met behulp van mijn trouwe bondgenoot: een Opinel mes.
In Frankrijk heb je 2 beroemde messen fabrikanten. Laguiole en Opinel. Laguiole messen zijn de messen voor fatjes en snobs. Mooi bewerkt, met een hoornen heft en frutsels als kurkentrekker tot en met nijptang. Mooi om mee te pronken, maar te chique om te gebruiken.
Het Opinel is een echt mes voor mensen als U en ik. Om de stevige Franse worst te snijden, om verpakkingen te openen, om touwen mee door te snijden, om fruit mee te snijden etc etc. Kortom een mes om te gebruiken. Een Opinel gaat een leven lang mee als je er normaal mee omgaat.
Ik gebruik altijd een No.8. Het nummer geeft de maat van het mes aan, en nummer 8 past gewoon het beste bij mij. Ik draag het mes altijd bij me, maar was het deze keer bij het omkleden in Nederland vergeten in mijn broekzak te steken (jaja.......). Een mooie gelgenheid om mijzelf op een mooi nieuw exemplaat te trakteren met een rode heft (normaal zijn ze gewoon bruin).
Niet dat ik nu opeens mijn spaarpot moest legen, hoor !!! Een dergelijk mooi stuk gereedschap kost niet meer als 8 euro.........
De laatste handelingen.
De kersen deed ik in een stuk nylonkous dat ik goed dichtknoopte en in de gistende most liet zakken.
Daarna heb ik de zak met de vlierbloesem goed geschud en de bloesem kwam mooi los van de takjes.
Ook de bloesem deed ik in een dichtgeknoopt stuk van de nylonkous. Hierdoor hoefde ik de wijn later niet te hevelen.
Een paar dagen later stond de wijn verschrikkelijk te schuimen. Ik heb 2 keer een schoon nieuw plastic zakje als waterslot bevestigd. Thuis heb ik een echt mooi anti-schuim waterslot, maar dat had ik natuurlijk nu niet bij me. Binnenkort zal ik het doe het zelf project voor zo een waterslot eens publiceren.
Nog een paar dagen later was de hevige gisting voorbij. De foto laat mooi zien hoe het zakje met CO2 wordt gevuld. De kersen hebben de most ondertussen licht rood gekleurd. Tegen de tijd dat hij klaar is zal het een mooie rose zijn.
Vakantie voorbij !!!
En toen was de vakantie voorbij. Tijd om terug naar Nederland te gaan. Maar de wijn gistte nog.
Voorzichtig heb ik de 2 delen nylonkous uit de gistende most gehaald. Dat waren dus het deel met de vlierbloesem en het deel met de kersen.
Daarna heb ik de fles met wat water aangevuld.
De fles in een emmer gezet, goed ingeklemd tussen al onze spullen en zo mee naar Nederland genomen.
Hij staat nu op mijn werkkamer, en is ondertussen uitgegist.
Zo vlug als hij geklaard en gebotteld is zal ik jullie de foto's en de smaak impressie geven.
Nu eerst eens naar mijn mailbox kijken die uitpuilt met nog onbeantwoordde mails.
Tot de volgende keer
Verwijzingen in dit verhaal
- Abrikozen wijn van gedroogde abrikozen
- Maak je eigen vlierbloesem siroop: een aanrader !!!!
- Vlierbloesem oogsten de makkelijkste manier !!!
- Luc's recept voor vlierbloesem wijn, een echte aanrader !!!
Luc Volders
Copyright 2010
Geen deel van deze publicatie mag worden overgenomen
in welke vorm dan ook (web-pagina's, forums of gedrukte tekst)
zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de
auteur.
I have just returned from a three week holliday in France. And never in my wildest dreams did I ever fantasised about winemaking during my holliday. And yet, that is just what happened. Totally unexpected and without ANY means like measuring instruments, ingredients and other materials. So I had to improvise. MacGyverism in winemaking. And that is just what made this expedition all the more fun and exciting.
It all started with my elderflower obsession.
Like I told you in my last entry I hoped to harvest a large amount of elderflower and freeze them before I went on my holliday. Well mother nature decided otherwise. I just was able to hrvest a very smaal amount. The cold and wet spring we had was the culprit and prohibited the elder to blossom. A real pitty. I had planned and promised myself to make this year 90 liter deliscious elderflower wine. Now I was dissappointed. More so as the 60 liter I made last year had vanished completely.
And while travelling to France my frustration grew and grew.
At the gas stations there are displays with candy. My immediate attention was drawn to the sweets of the brand Ricola with - here we go - elderflower flavor.
Well as I bought a box it appeared to me that the sweets tasted different as the elderflower I was used to, however the base for a real frustration was made.
Now, when on a holliday I love to go shopping in groceries. French Supermarkets are fun to scoop around. They have an enormous assortment, and there are always new things to discover to make wine from or with.
In 2007 for example I bought a few boxes of dried apricots for 1 euro a box. I made a very nice wine with these (click here for the recipe). So I was considering taking another load with me as it occurred to me that I still had dozens of ingredients to make wine with at home. So I let it pass this time.
I did however saw some nice syrups at the Supermarket near our campsite.
Yep, elderflower syrup !!!! It cost more as 6 euro per bottle. So you will not be buying this when you know how easy it is to make this really deliscious syrup yourself (click here to read that story).
However, the elderflowers were feeding my frustration again.
Next there was an enormous elder at our camp-site cheerfull blossomming.
The full screens cheered their scent towards me.
That's it !!! Enough of annoying Luc. I was going to make wine !!! Elderflower wine !!! Faith and frustration decided for me.
How ???
I did not have anything with me. No measuring instruments, no carboys, no ingredients, no airlock. Nothing. Just my knowledge. So let's improvise and have fun.
As pedestrians Els and I walked from our campsite at the town of Florac to the local Supermarket about a mile further on. The sun was shining, so a nice walk in the fields should do us some good.
And indeed, in the supermarket I found everything I needed. So back we went.
Soon I realised I underestimated the weight I was carrying. Two bottles, each 5 liter keep getting heavier all the time as you walk farther and farther.........and the temperature is getting hotter and hotter......
And my beloved Els ??? She smiled with perverse delight. She declared I was a fool to make wine on our holliday, and off course refused to help carrying anything for this foolish project.
Well to be frank, she was right off course, or wasn't she. I recall that she did some painting, so why could I not hobby-along......
When we arrived at our camp site I was tired but satisfied.
I immediately started harvesting elderflowers. I used my own proven, relaxed, method for that.
I pick the whole screens and put them in a dark plastic bag. When all screens have been picked I tie a knot in the bag.
Next day the bag is shaken vigorously for several minutes, and the flowers just drop from the stems. This method which you can re-read here costs very little effort.
Improvising.
The photo shows you all I had bought to make the wine. Everything neatly exposed on our camping-table in front of our tent.
I did not have a carboy, the 5 liter water bottles would replace that.
Sugar was readily available and for acid I bought a bottle lemon juice.
A filter was also not available, however this would be replaced by nylon stockings, which you can see at the left in the picture.
Bakers yeast would be used in stead of wine-yeast.
The vegetable department provided me with some plastic bags, normally used as packaging material. A plastic bag and a rubber band would be my airlock.
Now I just had forgotten about the nutrients.
Getting started.
I started with pouring some water out of the bottle. I would need that space to add the sugar, and give the must some space for foaming.
Off course I had no measuring instruments and therefore had to trust my knowledge and intuition.
Once, in the future, however I am going to show you what utterly simple solution there is to replace the hydrometer with in these situations......
However the sugar-calculations were very easy to do.
As you know you will need 18 gram sugar to produce 1% alcohol. So for 5 liter wine with 11% alcohol you will need: 5 liter x 11% x 18 gram = 990 gram sugar.
So adding 1 kilo sugar to the water would be right on the mark.
I poured the sugar into the bottle, re-attached the screw-top and shoop until all sugar had dissolved. Luckily French sugar is more fine-powdered as Dutch sugar so it dissolved easily.
Next the lemon-juice was added.
Now just the nutrients were lacking. How to solve that ???
We still had some fruit-juice left. I decided to add a package of this. It would probably provide the yeast with a bit of nutrients to begin with, while I could think about this some longer.
And then the bakers-yeast was added. Now the waiting begins.
Like the photo shows you, just after a few hours, the must already was foaming and fermentation had taken off.
Nutrients.
Next day I had an idea. I realised I had seen something at our camp-site.......
A cherry tree !!!
Now the cherries had just started to ripen. If they would be totally ripe already I would not have been able to resist making a cherry wine also.......
Starting to ripe means that I can pick some, and I did. There I had my nutrients !!!!
I de-stoned the cherries with my faithfull companion: my Opinel knife.
In France there are two famous knife manufacturers: Laguiole and Opinel. Laguiole knivesare the knives for dandy's and snobs. Nicely worked wood and metal and a ahndle of precious wood or horn. Equipped with tinkerings like a cork-screw up to a pair of pincers.
Beautifull if you want to show-off, but to stylish to use.
The Opinel on the other hand are knives for gents like you and me. Top cut a firm french sausage, cut ropes, open packages, clean fruit etc etc. In short a knife to use. An Opinel will last a lifetime when used in a normal way.
I always use No.8. The number indicates how large the knife is. No.8 suits me best. I always wear it round, however I forgot to put it in my pocket when I changed my clothes beore we left. So a nice opportunity to treat myself to a new one which has a red handle (normally the are plain brown).
Mind you, it not so that I had to get a second mortgage to buy this knife. Such a fine piece of equipment does not cost more as 8 euro......
Finishing up
I poured the cherries in a part of a nylon stocking which I tied down with a knot. Then I put it in the must.
Next the bag with the elderflowers was shaken vigorously for a few minutes and indeed aftherwards the flowers had nicely been shaken of the stems.
The flowers were also put in a piece of the nylonstocking.
That eliminated the need for sieving the wine later.
A few days later the must was foaming like hell. I re-attached a new plastic bag two times.
At home I have a anti-foam airlock. I did not carry that with me to France off course. I will publish the DIY instructions for this airlock shortly, so keep on reading this web-log.
Still a few days later the heavy foaming was over. The picture shows nicely my 'airlock' being filled with CO2. The cherries had coloured my must slightly red at that time. When finished it looks this will be a blush wine.
The holliday is over !!!
And then the holliday was over. Time to retrurn to the Netherlands. The wine was however still fermenting.
I carefully removed the two pieces of nylon stocking from the fermenting wine. I did that just with my (cleaned) bare hands.
Next I filled the headspace with plain water.
I put the plastic carboy in a bucket and stuck it firm between our camping gear and that way it travelled 750 miles, or so, back home.
It has now finished fermenting and. As soon as it has cleared I will do some measurements and bottle it.
Now it is time to have a look at my mailbox. I have tons of unanswered mails to look at.
Till next time.
Links
- Apricot wine from dried apricots
- Make your own elderflower syrup: really recommended !!!!
- Harvesting elderflowers the easy way !!!!
- My own elderflower wine recipe: Highly recommended !!!!!
Luc Volders
Copyright 2010
No part of this publication and pictures may be reproduced
in any form (printed text, web-pages, weblogs or forums)
without written permission of the author.